Bộ đồ thờ Bát Tràng từ lâu đã luôn hiện hữu trong không gian thờ cúng của người Việt. Từng họa tiết không chỉ mang vẻ đẹp đậm dấu ấn thời gian mà còn ẩn chứa giá trị tâm linh sâu sắc về truyền thống “Uống Nước Nhớ Nguồn”

Trước khi tìm một bộ đồ thờ phù hợp cho kích thước ban thờ của gia chủ, bạn nên tìm hiểu xem có tất cả bao nhiêu vật phẩm đồ thờ cúng Bát Tràng để lựa chọn từng vật phẩm phù hợp với tín ngưỡng thờ cúng của gia đình.

1. Bộ đồ thờ cúng Bát Tràng gồm những gì

Bộ đồ thờ gồm những vật phẩm gì, bao nhiêu món là tùy vào kích thước ban thờ của bạn

Với mỗi ban thờ riêng sẽ có số vật phẩm thờ tương ứng để bộ đồ thờ khi lên ban sẽ luôn đầy đủ, ấm cúng, không có cảm giác thiếu sót hay rối mắt do thừa nhiều vật phẩm không cần thiết.

Trước khi xem những bộ đồ thờ từ đơn giản đến cầu kỳ, hãy cùng Gốm Sứ Bát Tràng điểm qua 17 vật phẩm thờ cúng thường có trên ban thờ người Việt.

Đỉnh thờ (Lư hương)

Hương trầm đốt trong lư hương có tác dụng thanh lọc không khí, hút dòng năng lượng tốt vào nhà, vừa làm an tĩnh tâm hồn, giúp sự tương thông tâm linh thêm dễ dàng.

Gắn trên đỉnh Lư Hương là hình tượng Nghê chầu – linh vật uy quyền thứ hai chỉ sau Rồng trong tâm linh.

Nghê chính trực, uy dũng, vừa mang ý nghĩa bảo vệ, xua đuổi tà ma, còn tăng sự uy nghi, tôn nghiêm cho ban thờ.

Đôi Hạc Ngự Long Quy:

Chim Hạc được mệnh danh là “Nhất phẩm điểu”, con vật linh thiêng, cao quý thuộc về Trời. Hạc được mệnh danh là loài chim tiên mang ý nghĩa thiêng quý, biểu tượng cho khát vọng, sự trường thọ và minh mẫn, trí tuệ của con người.

Dưới chân Hạc, Long Quy – là biểu tượng kết hợp Long và Quy trong Tứ Linh. Long (Rồng) tượng trưng cho lòng dũng cảm, mang đến may mắn và thịnh vượng, Rùa đại diện cho sự trường thọ, trí tuệ, vững vàng. Hình tượng Long Quy chính là đại diện cho sự thành công viên mãn trong sự nghiệp, là điểm tựa vững vàng nâng cả càn khôn vũ trụ.

Bát hương:

Bát Hương – vật phẩm linh thiêng quan trọng bậc nhất trên ban thờ, nhìn vào bát hương người ta có thể nhận biết được đó có phải là một gia đình hạnh phúc, ấm no, đủ đầy hay không…

Bát hương mang nặng ý nghĩa truyền thống hương hỏa mà ông cha ta nghìn đời truyền lại, nhắc nhở cháu con ghi nhớ đạo lý cốt lõi của dân tộc “Uống Nước Nhớ Nguồn”…

Bát hương còn là nơi lưu dấu “Trâm Anh Thế Phiệt” biểu trưng cho gia tộc cổ – quý – hiếm, biểu trưng cho sự phồn vinh, sung túc, vượng khí của mỗi gia tộc.

Mâm bồng:

Bên cạnh bát hương, nậm hay chóe thì mâm bồng là một trong những vật phẩm quan trọng trên bàn thờ. Tùy theo quan niệm thờ cúng của mỗi gia đình cũng như kích thước bàn thờ mà có thể bày 1, 2 hoặc 3 mâm bồng.

Vật phẩm thờ cúng này trên bàn thờ được sử dụng với mục đích đựng hoa quả tươi, trầu cau và tiền mã để dâng lên ông bà tổ tiên. Theo đó, những món đồ thờ cúng này có ý nghĩa giúp gia chủ bày tỏ lòng thành kính và sự biết ơn với những người đã khuất trong gia đình.

Mâm bồng thường được đặt chính giữa ban thờ và phía trước bát hương, sao cho tổng thể ban thờ cân đối và hài hòa. Họa tiết chủ đạo trên mâm bồng là hoa sen – biểu tượng của sự thanh cao, tinh khiết và lưỡng long chầu nguyệt – tượng trưng cho sự hài hòa Âm – Dương, may mắn và bình an.

Kỷ chén thờ:

Bộ ngai chén thờ dùng để đựng nước hoặc rượu tượng trung cho sự vững chắc, bền lâu.

Bộ đũa thờ:

Đũa dùng để thờ thường là một bộ hoặc bó gồm 5, 10 hoặc nhiều đôi. Ý nghĩa của bộ đũa thờ chính là thể hiện sự gắn kết, yêu thương giữa các thành viên trong gia đình dành cho nhau. Ngoài ra việc sử dụng đũa để thờ còn là sự bày tỏ tấm lòng hiếu thảo, tôn kính của con cháu trong nhà đối với ông bà tổ tiên.

Bát thờ:

Gắn liền với đũa thờ, bát cơm cúng cũng được sử dụng nhiều trên bàn thờ gia tiên của người Việt. Đây là vật dụng quen thuộc trên mâm cơm gia đình. Vượt qua ý nghĩa của món đồ vật thông thường, chén cơm cúng còn mang nhiều ý nghĩa truyền thống

Nếu đũa thờ là biểu tượng cho sự yêu thương và gắn kết thì bát thờ mang ý nghĩa tượng trưng cho sự ấm no và tròn đầy

Lọ lượn cắm hoa:

Tùy vào điều kiện kinh tế, tín ngưỡng thờ cúng của gia chủ mà có thể bày lọ lượn cắm hoa trên bàn thờ hoặc không. Lọ lượn được lựa chọn để cắm hoa tươi vào ngày rằm và mùng 1, thành kính dâng lên tổ tiên, thắp nén hương nguyện cầu những điều tốt đẹp.

Đèn thờ:

Trong đời sống tâm linh người Việt, lửa được xem như là chiếc cầu nối giữa thế giới trần tục của người sống và thế giới linh thiêng của người đã khuất. Tín ngưỡng này được thể hiện vô cùng rõ ràng qua nghi thức dâng hương mỗi khi cúng giỗ, lễ bái.

Chính bởi ý nghĩa tâm linh quan trọng như vậy, đèn dầu là một trong những vật phẩm thờ không thể thiếu, bởi đó là ánh sáng tâm linh vô cùng quan trọng. Về ý nghĩa phong thủy và theo Ngũ hành tương sinh, trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình luôn luôn phải hội tụ đầy đủ 5 yếu tố: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Chính vì thế, đèn dầu là vật phẩm thờ cúng mang ý nghĩa quan trọng, đại diện cho yếu tố Hỏa trong phong thủy. Theo quan niệm dân gian, việc thắp đèn dầu là để “giữ lửa”, lấy lửa thắp hương trong các ngày cúng lễ.

Chóe thờ:

Trong hoạt động tôn giáo và tín ngưỡng của người Việt, ta có thể thấy sự đa dạng và phong phú của các nghi lễ, từ các lễ cúng tế đến lễ nghi truyền thống qua nhiều thế hệ. Trong những nghi lễ này, có ba yếu tố không thể thiếu và vô cùng quan trọng: muối, gạo và nước. Ba yếu tố này đóng vai trò then chốt và không thể thiếu trong cuộc sống con người.

Bát sâm:

Bát sâm, với ý nghĩa tượng trưng cho khí của đất trời, đại diện cho sự trong sạch và thuần khiết, được thế hệ con cháu truyền tải như một cách để bày tỏ lòng biết ơn và sự tôn trọng từ tâm đối với những người đã khuất và thần linh.

Nậm rượu:

Nậm rượu, một vật phẩm thờ tâm linh quan trọng, không thể thiếu khi bổ sung trên ban.

Trên bàn thờ, nậm rượu được sử dụng để chứa rượu, nhằm đảm bảo sự trong sạch và tinh khiết của rượu khi được cúng lễ cho các vị tổ tiên. Nậm rượu trên bàn thờ mang ý nghĩa giải trừ hung khí, bảo vệ sức khỏe và mang lại hạnh phúc cho gia đình.

Ly phật thủ:

Ly phật thủ lên bàn thờ được coi là một biểu tượng của bàn tay Phật, ôm ấp. Khi dâng phật thủ trên ban thờ tổ tiên, gia đình sẽ được che chở và bảo vệ, đồng thời giúp xua đuổi tà ma và mang đến nhiều may mắn và sự bình an.

Ngoài ra, việc dâng phật thủ lên bàn thờ cũng là cách thể hiện lòng tôn kính đối với gia tiên, thể hiện sự tôn trọng và biết ơn với tổ tiên.

Tiểu lộc bình:

Tiểu lộc bình là biểu tượng tượng trưng cho sự thịnh vượng về tiền bạc, phát tài phát lộc, sự tươi mới và sự phát triển. Nó mang ý nghĩa của sự may mắn và sự sinh sôi nảy nở. Đồng thời, tiểu lộc bình còn đảm nhận vai trò quan trọng trong việc bảo quản và bảo vệ tài sản và của cải cho gia chủ.

Ống hương:

Trong lễ cúng của người Việt, ống cắm hương được coi là một vật phẩm thờ cúng quan trọng. Nó được sử dụng để đựng những nén hương thơm dùng trong các dịp như ngày rằm, giỗ chạp và lễ tết. Ống cắm hương biểu tượng cho tấm lòng thơm thảo mà con cháu dâng lên ông bà và tổ tiên. Đồng thời, nó còn tượng trưng cho truyền thống đạo hiếu và tiếp nối hương hỏa của dân tộc.

2. Các mẫu bộ đồ thờ 1 bát hương và 3 bát hương

Thờ 1 bát hương hay 3 bát hương là tùy thuộc vào tín ngưỡng và phong tục của mỗi gia đình. Tuy nhiên, theo quan niệm của phong thủy, thờ 3 bát hương là tốt nhất. Điều này thể hiện sự kính trọng của gia chủ đối với thần linh, tổ tiên và ông bà

? Bạn có thể tham khảo thêm một số bộ đồ thờ của các dòng men khác:

• Bộ đồ thờ men lam
• Bộ đồ thờ men rạn
• Bộ đồ thờ vẽ vàng

Mẫu bộ đồ thờ 1 bát hương

Bàn thờ 1 bát hương thường thờ tổ tiên. Tuy nhiên, tùy thuộc vào phong tục địa phương và nhu cầu của gia đình, bát hương này cũng có thể thờ thần linh, ông bà, cha mẹ, hoặc một người thân nào đó đã khuất.

Nếu bát hương thờ tổ tiên, thì gia chủ cần đặt bát hương ở vị trí cao nhất trên bàn thờ. Bát hương cũng cần được lau chùi và thắp hương hàng ngày.

Nếu bát hương thờ thần linh, thì gia chủ cần đặt bát hương ở vị trí thấp hơn bát hương thờ tổ tiên. Bát hương cũng cần được lau chùi và thắp hương hàng ngày, nhưng không cần phải thắp hương nhiều như bát hương thờ tổ tiên.

Gia chủ cũng có thể đặt bát hương thờ ông bà, cha mẹ, hoặc một người thân nào đó đã khuất. Tuy nhiên, bát hương này thường được đặt ở vị trí thấp nhất trên bàn thờ. Gia chủ cũng cần lau chùi và thắp hương hàng ngày cho bát hương này.

Mẫu bộ đồ thờ 3 bát hương

Bàn thờ 3 bát hương thường thờ:

• Bát hương thứ nhất: Thờ thần linh, thường là Thổ Công (Thần đất), Táo Quân (Thần bếp), Thần tài.
• Bát hương thứ hai: Thờ tổ tiên, gồm các vị tổ tiên của gia đình.
• Bát hương thứ ba: Thờ ông bà, gồm ông bà nội và ông bà ngoại.

Tuy nhiên, tùy thuộc vào phong tục địa phương và nhu cầu của gia đình, các bát hương trên bàn thờ 3 bát hương có thể được sử dụng để thờ các vị thần linh, tổ tiên khác nhau.

3. Cách sắp xếp ban thờ gia tiên

Bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng nhất trong nhà, là nơi con cháu thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Vì vậy, việc sắp xếp bàn thờ gia tiên sao cho đúng cách là rất quan trọng.

Dưới đây là một số cách sắp xếp bàn thờ gia tiên chuẩn phong thủy:

Vị trí đặt bàn thờ

Bàn thờ gia tiên nên được đặt ở nơi cao ráo, sạch sẽ và yên tĩnh. Không nên đặt bàn thờ ở những nơi có ánh sáng trực tiếp chiếu vào, hoặc có nhiều tiếng ồn.

Hướng đặt bàn thờ

Hướng đặt bàn thờ gia tiên nên theo tuổi của gia chủ. Tuy nhiên, hướng tốt nhất để đặt bàn thờ là hướng Đông, Đông Nam, hoặc hướng Tây Bắc.

Cách sắp xếp các vật dụng trên bàn thờ

Các vật dụng trên bàn thờ gia tiên nên được sắp xếp theo một trật tự nhất định. Thông thường, bàn thờ sẽ có các vật dụng sau:

• Bát hương: Bát hương là vật dụng quan trọng nhất trên bàn thờ, dùng để đựng hương và hoa. Bát hương nên được đặt ở giữa bàn thờ, quay mặt về phía cửa nhà.
• Lư hương: Lư hương dùng để đốt trầm hương, tạo ra hương thơm thanh khiết và giúp thanh lọc không khí. Lư hương nên được đặt ở phía sau bát hương.
• Nậm rượu: Nậm rượu dùng để đựng rượu, là một trong những lễ vật quan trọng trong các nghi lễ cúng bái. Nậm rượu nên được đặt ở phía bên trái bát hương.
• Chóe nước: Chóe nước dùng để đựng nước, là một trong những lễ vật quan trọng trong các nghi lễ cúng bái. Chóe nước nên được đặt ở phía bên phải bát hương.
• Hoa quả: Hoa quả là lễ vật dâng lên tổ tiên để thể hiện lòng thành kính. Hoa quả nên được đặt ở phía trước bát hương.
• Đèn thờ: Đèn thờ dùng để thắp sáng bàn thờ, tạo ra không gian ấm áp và trang nghiêm. Đèn thờ nên được đặt ở phía trước bát hương.
• Khăn thờ: Khăn thờ dùng để lau chùi bàn thờ và các vật dụng trên bàn thờ. Khăn thờ nên được đặt ở phía bên trái bàn thờ.
• Bài vị: Bài vị là nơi ghi tên tuổi của tổ tiên. Bài vị nên được đặt ở phía bên phải bàn thờ.
• Liễn đối: Liễn đối là hai câu đối được viết bằng chữ Hán hoặc chữ Nôm, dùng để trang trí bàn thờ. Liễn đối nên được đặt ở hai bên bàn thờ.
• Tranh thờ: Tranh thờ là những bức tranh được vẽ về các vị thần linh, dùng để trang trí bàn thờ. Tranh thờ nên được đặt ở phía trên bàn thờ.

Cách lau chùi bàn thờ

Bàn thờ gia tiên cần được lau chùi sạch sẽ thường xuyên, đặc biệt là vào dịp Tết Nguyên Đán. Khi lau chùi bàn thờ, bạn nên dùng nước sạch và khăn mềm. Không nên dùng nước có hóa chất hoặc các loại khăn có thể làm xước bàn thờ.

Cách thắp hương trên bàn thờ

Khi thắp hương trên bàn thờ, bạn nên thắp số lẻ, thường là 1, 3, 5, 7, 9 nén hương. Không nên thắp số chẵn hương, vì số chẵn được coi là số của người sống.

Cách khấn vái trên bàn thờ

Khi khấn vái trên bàn thờ, bạn nên thành kính và cung kính. Bạn nên khấn vái những điều tốt đẹp cho gia đình và người thân.

Việc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách là một cách thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Nó cũng giúp mang lại may mắn, tài lộc và bình an cho gia đình.