Góc tư vấn
So sánh bộ đồ thờ bằng gốm Bát Tràng và Chu Đậu
Từ xa xưa, trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam, bộ đồ thờ luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng, thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với ông bà, tổ tiên. Trong vô số lựa chọn về chất liệu, kiểu dáng thì hai dòng gốm sứ nổi tiếng – Bát Tràng và Chu Đậu – luôn chiếm vị trí ưu tiên hàng đầu bởi vẻ đẹp tinh tế, mang đậm dấu ấn lịch sử và giá trị văn hóa. Bài viết này sẽ so sánh chi tiết hai loại gốm Bát Tràng và Chu Đậu để giúp quý khách đưa ra lựa chọn bộ đồ thờ bằng gốm phù hợp nhất cho không gian tâm linh của gia đình.
1. Lịch sử hình thành 2 dòng gốm Bát Tràng và Chu Đậu:
Lược sử hình thành làng gốm Bát Tràng: Từ Bồ Bát đến kinh thành Thăng Long
Theo ghi chép trong Đại Việt sử ký toàn thư và Dư địa chí của Nguyễn Trãi, làng gốm Bát Tràng đã được hình thành từ thời vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long. Khi ấy, 5 dòng họ nổi tiếng làm nghề gốm tại làng Bồ Bát, huyện Yên Mô, phủ Trường Yên (nay thuộc huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình) gồm Trần, Vương, Nguyễn, Lê, Phạm đã quyết định đưa cả gia đình và các nghệ nhân gốm lành nghề cùng di cư về kinh thành Thăng Long để tìm kiếm cơ hội phát triển.
Đến với Bạch Thổ phường thuộc huyện Gia Lâm, phủ Thuận An (nay là xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội) – nơi sở hữu nguồn nguyên liệu đất sét trắng dồi dào, thích hợp cho việc sản xuất đồ gốm, 5 dòng họ đã kết hợp cùng dòng họ Nguyễn bản địa để mở lò nung, lập nên làng gốm Bát Tràng vang danh muôn đời.
Làng gốm Bát Tràng từ đó đã trở thành một trong những trung tâm sản xuất gốm sứ lớn nhất Việt Nam, nổi tiếng với những sản phẩm tinh xảo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Huyền sử gốm Chu Đậu: Nét đẹp trường tồn cùng thời gian
Dòng gốm Chu Đậu, một trong những viên ngọc quý trong kho tàng gốm sứ Việt Nam, được cho là đã hình thành và phát triển rực rỡ từ thế kỷ 13 đến thế kỷ 18. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của chiến tranh Lê – Mạc vào cuối thế kỷ 16, làng nghề gốm Chu Đậu dần lụi tàn, chôn vùi trong quên lãng.
Lần đầu tiên, di tích gốm Chu Đậu được phát hiện tại làng Chu Đậu, chính vì vậy, tên gọi “Chu Đậu” đã được sử dụng để vinh danh dòng gốm độc đáo này. Sau này, khi khai quật tại Mỹ Xá, làng lân cận Chu Đậu, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một kho tàng di vật gốm Chu Đậu còn phong phú và đa dạng hơn, với những loại men chưa từng được tìm thấy tại Chu Đậu. Phát hiện quan trọng này được công bố tại Hội nghị Khảo cổ học Toàn quốc tổ chức vào tháng 9 năm 1986, đánh dấu bước ngoặt trong nhận thức về gốm Việt Nam trong lịch sử. Gốm Chu Đậu – lấy tên theo ngôi làng đầu tiên phát hiện – được ghi nhận là một di tích khảo cổ quan trọng bậc nhất của gốm Việt Nam.
Tại Mỹ Xá, câu nói “…tổ tiên…lấy nghề nung bát làm nghiệp” được trích từ gia phả dòng họ Vương, hiện được lưu giữ trang trọng tại Bảng ghi lịch sử dòng gốm Chu Đậu thuộc Xí nghiệp Gốm sứ Chu Đậu. Câu nói này như một minh chứng cho truyền thống nghề gốm lâu đời và gắn bó mật thiết với cuộc sống của người dân nơi đây.
Về nguồn gốc của dòng gốm Chu Đậu, hai vùng Mỹ Xá và Chu Đậu đều tôn vinh ông Đặng Huyền Thông, người Hùng Thắng, Minh Tân, là vị tổ nghề được biết đến đầu tiên. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Tăng Bá Hoành, nguyên giám đốc Bảo tàng Hải Dương, bà Bùi Thị Hý mới chính là tổ nghề gốm Chu Đậu thực sự. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chứng minh sự tồn tại của bà Bùi Thị Hý là một thông tin sai lệch, và nhân vật này không có thật trong lịch sử (Nguồn Wikipedia)
2. Nét độc đáo trong phong cách và hoa văn của bộ đồ thờ gốm Bát Tràng và Chu Đậu
Như đã đề cập trước đây, gốm Chu Đậu từng trải qua giai đoạn thất truyền, trong khi gốm Bát Tràng lại duy trì sản xuất liên tục qua hàng trăm năm. Chính sự khác biệt này đã tạo nên những nét độc đáo riêng biệt trong hoa văn và màu sắc của hai dòng gốm này.
Màu sắc:
- Chu Đậu: Thường mang màu đơn sắc, chủ đạo là màu hanh vàng cổ kính của nước men tro trấu, tạo cảm giác trang trọng, cổ điển.
- Bát Tràng: Tươi sáng, đa dạng với nhiều gam màu như trắng, xanh, huyết dụ, xanh ngọc,… thể hiện sự trẻ trung, hiện đại và phù hợp với nhiều không gian thờ cúng.
Hoa văn:
- Chu Đậu: Mang đậm dấu ấn văn hóa lúa nước Việt Nam, với các họa tiết như lá chuối non, lông chim Lạc Việt, rồng, hoa sen,… thể hiện sự tinh xảo, tỉ mỉ và giá trị văn hóa truyền thống.
- Bát Tràng: Sở hữu nhiều nét vẽ chìm nổi sống động với họa tiết đa dạng như cá chép, song long chầu nguyệt, rồng – phượng, trái đào tiên,… thể hiện sự sáng tạo, hiện đại và phù hợp với nhiều sở thích.
Sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc và hoa văn đã tạo nên nét đẹp riêng biệt cho mỗi dòng gốm, đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ đa dạng của người tiêu dùng.
Gợi ý lựa chọn:
- Bát Tràng: Phù hợp với gia đình trẻ, yêu thích sự hiện đại, trẻ trung và đa dạng về mẫu mã.
- Chu Đậu: Phù hợp với gia đình có điều kiện kinh tế tốt, yêu thích sự cổ điển, sang trọng và giá trị văn hóa truyền thống.
3. So sánh độ bền của gốm sứ Chu Đậu và Bát Tràng: Nên chọn gốm sứ Chu Đậu hay Bát Tràng cho bộ đồ thờ bằng gốm
Độ bền của xương gốm:
- Cả hai dòng gốm Chu Đậu và Bát Tràng đều sở hữu xương gốm cứng cáp, nung đủ lửa ở nhiệt độ cao trên 1200 độ C, tạo nên độ bền bỉ vượt trội.
- Khi gõ nhẹ lên thành gốm, âm thanh vang xa, trong trẻo như tiếng kim loại va chạm, khẳng định chất lượng sản phẩm cao cấp.
Độ bền của chất men:
- Chu Đậu: Nước men tro trấu đặc trưng của gốm Chu Đậu đã từng xác lập Kỷ lục Độc bản Việt Nam. Ngay cả khi ngâm trong nước biển mặn và chịu va đập của sóng biển suốt hàng trăm năm, nước men Chu Đậu vẫn giữ được vẻ sáng bóng, không hề bị mài mòn, minh chứng cho độ bền vượt trội.
- Bát Tràng: Men gốm Bát Tràng được chế tác từ cốt thủy tinh siêu bóng, siêu bền, siêu đẹp. Qua hàng trăm năm sử dụng đúng cách, men cốt thủy tinh Bát Tràng vẫn giữ được độ bóng sáng như mới, khẳng định chất lượng cao cấp.
4. Bí ẩn phong thủy ẩn chứa trong bộ đồ thờ gốm sứ Bát Tràng và Chu Đậu: Khám phá ý nghĩa phong thủy độc đáo của hai dòng gốm sứ truyền thống.
Gốm sứ Chu Đậu và Bát Tràng, hai dòng gốm sứ truyền thống nổi tiếng của Việt Nam, đều mang trong mình sự kết tinh tinh hoa của đất trời, hội tụ đầy đủ ba yếu tố: Đất – Nước – Lửa.
Đất tạo nên cốt gốm
- Từ lòng đất mẹ, những thợ gốm tài hoa đã khai thác nguồn nguyên liệu quý giá, nhào nặn nên những khối đất sét dẻo dai.
- Đất sét sau khi trải qua quá trình xử lý tỉ mỉ, tinh lọc tạp chất, trở thành nền tảng vững chắc cho những tác phẩm gốm sứ tinh xảo.
Nước phù sa sông Hồng
- Nước, nguồn cội của sự sống, được sử dụng để nhào nặn, tạo hình cho đất sét.
- Dưới bàn tay khéo léo của người nghệ nhân, nước hòa quyện cùng đất sét, biến thành những đường nét mềm mại, uyển chuyển, thổi hồn vào tác phẩm gốm.
Lửa – Tôi luyện tinh hoa:
- Lửa thiêng nung đỏ lò nung, biến đổi hoàn toàn cấu trúc của đất sét, tạo nên sự cứng rắn, bền bỉ cho sản phẩm.
- Dưới sức nóng dữ dội của lửa, những họa tiết, hoa văn được nung chảy, in dấu lên bề mặt gốm, tạo nên vẻ đẹp độc đáo và tinh tế.
Sự hội tụ hoàn hảo:
Sự kết hợp hài hòa của ba yếu tố Đất – Nước – Lửa đã tạo nên những bộ đồ thờ gốm sứ Chu Đậu và Bát Tràng mang vẻ đẹp hoàn mỹ, không chỉ thu hút về mặt thẩm mỹ mà còn ẩn chứa giá trị tâm linh sâu sắc.
Cân bằng âm dương – Cầu nối tâm linh:
- Khi trưng bày bộ đồ thờ gốm sứ Chu Đậu và Bát Tràng trên bàn thờ gia tiên, từ đường dòng họ hoặc bàn thờ Phật, bàn thờ Thần Tài, những sản phẩm này không chỉ tô điểm cho không gian thờ cúng thêm trang trọng, thanh tao mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối tâm linh với tổ tiên, ông bà.
- Âm dương hòa hợp, tạo nên sự cân bằng cho không gian thờ cúng, mang đến nguồn năng lượng tích cực cho gia chủ.
- Gia chủ luôn được soi đường, chỉ hướng, dễ dàng nắm bắt cơ hội và vận may trong cuộc sống.
5. Gợi ý Top bộ đồ thờ gốm sứ Bát Tràng và Chu Đậu được săn đón nhất hiện nay
Bộ đồ thờ bằng gốm Bát Tràng vẽ vàng 24K
Vượt qua vẻ đẹp lấp lánh của men thủy tinh và sự thanh thoát, trang nhã của hoa văn Rồng phong thủy, những bộ đồ thờ Bát Tràng cao cấp dưới đây còn chinh phục mọi trái tim bởi nét vẽ vàng 24k nguyên chất, sang trọng và giàu giá trị thẩm mỹ.
Thân gốm được chế tác tỉ mỉ từ Bát Tràng, tỏa sáng rực rỡ với ánh quang lấp lánh, minh chứng cho truyền thống thủ công lâu đời của Việt Nam. Trên nền gốm vẽ vàng rực rỡ này, những nghệ nhân lành nghề đã khéo léo chạm khắc những hoa văn Rồng tinh xảo, biểu tượng cho sức mạnh, sự thịnh vượng và giác ngộ tâm linh. Những họa tiết may mắn này, được thấm nhuần bởi triết lý phong thủy cổ xưa, hòa quyện hoàn hảo với những đường nét vàng óng ánh, tạo nên một bản giao hưởng thị giác đẹp đến nao lòng.
Điểm nhấn ấn tượng nhất của những bộ đồ thờ Bát Tràng cao cấp này chính là việc sử dụng vàng 24k tinh khiết. Mỗi nét vẽ vàng nghệ thuật nâng tầm những vật phẩm bình thường thành những di sản quý giá, mang đậm dấu ấn sang trọng và tôn kính. Những đường nét vàng rực rỡ không chỉ tô điểm cho vẻ đẹp thẩm mỹ của bộ đồ thờ mà còn là hiện thân cụ thể cho sự tôn kính và lòng thành tâm dành cho đấng linh thiêng.
Khi bạn trang hoàng không gian tâm linh của mình bằng những bộ đồ thờ Bát Tràng tinh xảo này, bạn đã mang đến một sự hòa quyện hài hòa giữa vẻ đẹp, truyền thống và ý nghĩa tâm linh cho ngôi nhà của mình. Thân gốm lấp lánh, được tô điểm bằng hoa văn Rồng và đường nét vàng 24k, không chỉ nâng tầm thẩm mỹ cho bàn thờ mà còn là lời nhắc nhở về đạo hiếu “Uống nước nhớ nguồn” giữa con cháu và tổ tiên, giữa cõi trần và cõi thiêng.
Bộ đồ thờ bằng gốm Chu Đậu:
Bộ đồ thờ gốm Chu Đậu từ lâu đã được biết đến với sự tinh xảo, sang trọng và ẩn chứa triết lý phong thủy sâu sắc. Điều khiến gốm Chu Đậu trở nên đặc biệt chính là sự kết hợp hoàn hảo của 5 yếu tố Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ trong từng sản phẩm:
- Thổ: Xương gốm được làm từ đất sét, tượng trưng cho sự vững chãi, kiên cố, là nền tảng cho mọi sự sống.
- Thủy: Nước dùng để nhào nặn gốm đại diện cho dòng chảy sinh sôi, mang lại sự may mắn và tài lộc.
- Mộc: Nước men gốm được làm từ tro trấu nếp cái hoa vàng, tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, sự phát triển và sinh sôi nảy nở.
- Kim: Lớp vàng 24K lấp lánh trên sản phẩm mang ý nghĩa về sự sung túc, thịnh vượng và quý phái.
- Hỏa: Lửa thiêng nung gốm đại diện cho sức mạnh, sự chuyển hóa và hoàn thiện.
Sự hài hòa giữa âm dương và cân bằng ngũ hành trong mỗi tác phẩm gốm Chu Đậu không chỉ tạo nên vẻ đẹp tinh tế mà còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Gia chủ sở hữu bộ đồ thờ gốm Chu Đậu sẽ được “đội ngũ bảo hộ tâm linh” che chở, phù trợ, gia tăng tài lộc, may mắn và bình an cho gia đình.
Hy vọng những chia sẻ của Gốm Sứ Bát Tràng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị tinh hoa văn hóa và phong thủy ẩn chứa trong từng sản phẩm thuộc bộ đồ thờ gốm Chu Đậu và Bát Tràng.
Có thể bạn quan tâm:
- [Góc Tư Vấn] Bộ đồ thờ gia tiên đầy đủ gồm những gì?
- Bộ đồ thờ men rạn Bát Tràng – Lựa chọn SỐ 1 cho mọi gia đình
- Bộ đỉnh hạc gốm sứ Bát Tràng – Nâng tầm không gian thờ cúng
- 1 bộ đồ thờ cúng gồm những gì?Cần bao nhiêu món thì đủ?
Gốm Sứ Bát Tràng trưng bày hàng ngàn tuyệt tác tinh hoa, từ đồ thờ, lộc bình, bình hút lộc cho đến gốm gia dụng… đầy đủ các dòng men (men rạn, men lam, vẽ vàng, men hỏa biến…) – Sản phẩm cao cấp, thủ công 100%, chế tác theo quy trình 22 bước nghiêm ngặt, chuẩn làng nghề.